Genealogisch blog 83

Het Klaphek

Af en toe surf ik over het Internet op zoek naar blogs van andere genealogen. Ik wil globaal op de hoogte blijven over welke onderwerpen zij schrijven. Om een aantal van blogs van genealogen te vinden heeft Peter Fasol op zijn website een lijst samengesteld van de beste weblogs over genealogie. In die lijst komt mijn blog ook voor! Van de week viel mijn oog op het blog van Willie Akker-van Deelen, genaamd “Genealogie van 8 families, boerderij het Klaphek en nog meer over vroeger”. In haar serie verhalen over de boerderij Het Klaphek had ze op 15 juni j.l. het verhaal geplaatst “Meid op Het Klaphek”.

Boerderij Het Klaphek, vooraanzicht

De boerderij Het Klaphek aan de Bredeweg nr. 69 in Randwijk deed in mijn geheugen verschillende bellen rinkelen. Had ik over die boerderij niet eerder een artikel van W. van de Westeringh gelezen in nummer 1 van jaargang 2010 van Aqua Vitae, het blad van de afdeling Betuwe van de Nederlandse Genealogische Vereniging? Was die boerderij ook niet een aantal jaren eigendom van leden van de Ophemertse tak van de familie Van Haeften?

Van de Westeringh schreef in zijn artikel, dat zijn betovergrootouders Gerrit van de Pol en Aagje Speijers boerderij Het Klaphek in 1817 kochten. Akker-van Deelen schreef op haar blog hoe zij in 1951 als meid op Het Klaphek kwam te werken en er in 1954 zelf boerin werd. Beide hiervoor genoemde auteurs zijn het erover eens, dat de boerderij in zijn huidige vorm herbouwd is in 1817. En beide auteurs vermeldden ook, dat de hoeve een kleine 100 jaar in handen is geweest van leden van de Ophemertse tak van de familie Van Haeften.

Maar hoe zat het nou precies met het eigendom van de familie Van Haeften? Op basis van de dijkcedulen van Randwijk noemt Van de Westeringh als eerste vermelding van Het Klaphek 1649. In 1693 wordt Adriaen de Cocq van Delwijnen, Heer van Wadenoijen, als eigenaar genoemd. Hij verpachtte de boerderij aan Jelis Jansen van de Wal. Adriaen de Cocq van Delwijnen liet Het Klaphek na aan zijn dochter. Door haar huwelijk in 1675 met Reinier van Haeften kwam de eigendom in handen van de familie Van Haeften. In 1709, toen Adriana Maria de Cocq van Delwijnen overleed, erfde dochter Adriana Margriet van Haeften de hoeve van haar moeder:

“Een bouwhof te Randwijck in Overbetuwe gelegen, groot veertich mergen, belast met tijns van negen gulden jaerlyxs aen de Pastorije aldaer.”

Ook de geestelijken moesten onderhouden worden!

Randwijk

De verpachting aan Jelis Jansen van de Wal liep gewoon door. Toen Adriana Margriet in 1749 ongehuwd en kinderloos overleed, werd haar jongste broer, de steenrijke Barthold van Haeften, de nieuwe eigenaar van Het Klaphek. De andere broers en zus hadden geen van allen kinderen. Barthold bleef tot aan zijn dood in 1772 eigenaar, terwijl Johannes van Ommeren tot 1781 de pachter was.

Margriet Reiniera van Haeften

Na de dood van Barthold kwam de boerderij in handen van diens derde dochter Margriet Reiniera van Haeften (1726-1797), die in 1674 getrouwd was met Evert Ludolf Baron van Heeckeren tot Waliën en de Kemnade (1736-1804). Margriet Reiniera en haar man verkochten de boerderij onderhands per voorlopig koopcontract  op 29 december 1780 aan Stoffel Sipman. Een kleine drie maanden later vond de officiële overdracht plaats voor de somma van fl. 7799,00. Het verkopende echtpaar leende Stoffel Sipman voor de aankoop fl. 5799,00 met de bepaling, dat terugbetaling in 6 jaar zou moeten plaats vinden. De resterende fl. 2000,00 leende Stoffel Sipman ook van het verkopende echtpaar. Voor dit bedrag stonden Jenneken Penderaadt, de moeder van Stoffel Sipman, en Peeterke Jansen van Doorn borg. In de betreffende akte werd Het Klaphek als volgt omschreven:

“eenen bouwhoff onder het kerspel Randwijck ampte Overbetuwe gelegen, bestaande in huis, schuur, berg, gakhuis, hof en boomgaard, weide en bouwlanden, tesamen groot ongeveer in de veertig morgen". Het pand is bezwaard met een "jaarlijkse rente van negen guldens, ten behoeve van den praedikant te Randwijck".

In 1805 bleek Stoffel Sipman nog geen cent van de geleende fl. 77799,00 terugbetaald te hebben aan de enige dan nog levende zoon van Evert Ludolf Baron van Heeckeren tot Waliën en de Kemnade uit zijn eerste huwelijk met Agnes Adriana Lubberta van Heeckeren (1732-1762). In 1817 werd de boerderij overgenomen door Gerrit van de Pol en Aagje Speijers compleet met de schuld aan Walraven Robert Evert van Heeckeren.

Tiel, 05-08-2016